Wielki mural w Ostrowcu odsłonięty. Cukrownicy zostali upamiętnieni. Zobacz zdjęcia

Wysoki na 15 metrów mural o powierzchni około 100 metrów kwadratowych, przedstawia hrabiego Henryka Łubieńskiego oraz ziemianina Leona Przanowskiego, a także budynek powstałej w 1858 roku Cukrowni „Izabelin” w Glinojecku. Jego powstanie to część większego projektu, realizowanego w ramach obchodów 100- lecia niepodległości Polski przez Fundację “Pomaganie Krzepi”.

Jak wyjaśnia kustosz Izby Pamięci Cukrownictwa Waldemar Brociek, pod koniec ubiegłego roku w tym otwarto wystawę „Cukrownicy – bohaterowie naszej niepodległości”, którą można zwiedzać jeszcze do końca czerwca.

Doskonale znany miłośnikom historii Ostrowca hrabia Henryk Łubieński był wiceprezesem Banku Polskiego, założycielem cukrowni w Guzowie i Częstocicach. W 1830 roku założył wraz z bratem Tomaszem Dom Handlowy „Bracia Łubieńscy i Spółka”, który rozwinął działalność w czasie powstania listopadowego, sprowadzając z zagranicy materiały wojenne i ekwipunek żołnierski. Założył fabryki prochu i saletry, warsztaty krawieckie i szewskie. W 1831 roku zainicjował pożyczkę wewnętrzną, rozpisaną przez Rząd Narodowy. Hrabia Łubieński założył też fajansiarnię w Lubartowie, która była początkiem przemysłu porcelanowego. W miejscowości Firlej, w pobliżu miejsca wydobycia rudy darniowej we wsi Serock, stworzył pierwszą na Lubelszczyźnie fabrykę wyrobów żelaznych, głównie narzędzi i maszyn rolniczych, w tym też i wyrobu kos. Założył zakłady fabryczne w Żyrardowie, Starachowicach, Irenie oraz hutę Klimkiewiczów w samym Ostrowcu.

- Nie można było pominąć założyciela Cukrowni Częstocice- mówi Waldemar Brociek.- Warto też dodać, że w czasie powstania listopadowego hrabia sprowadzał dla powstańców ekwipunek żołnierski, broń i uzbrojenie.

Leon Przanowski był ziemianinem i powstańcem styczniowym. Walczył między innymi w oddziale Dionizego Czachowskiego, jako adiutant. Był dowódcą 1 plutonu kawalerii w bitwach pod Panasówką i Batorzem. W 1869 roku wrócił z emigracji, został osadzony w więzieniu, później objęła go amnestia. Należał do komitetu organizacyjnego Towarzystwa Udziałowego Cukrowni Lublin. Był również prezesem zarządu Cukrowni Milejów na Lubelszczyźnie. Został odznaczony Orderem Virtuti Militari.

Budynek przedstawiony na muralu wraz z tymi dwoma wybitnymi postaciami to powstała w 1858 roku Cukrownia Izabelin w Glinojecku. Założył ją Józef Jackowski, powstaniec styczniowy, naczelnik cywilny powiatu przasnyskiego. Jego buchalter Karol Lutz był zaangażowany w walkę o niepodległość, którą okupił dwunastoletnim pobytem w więzieniu.

- 28 stycznia 1893 roku, a więc zaraz po wybuchu powstania, wyruszył stamtąd oddział powstańczy złożony z 260 osób i w większości byli to pracownicy cukrowni w Glinojecku- mówi Waldemar Brociek.- Na muralu odwzorowano zdjęcie cukrowni z 1872 roku zamieszczone w “Tygodniku Ilustrowanym”.

To jeszcze nie koniec projektu.
- Dziś mamy symboliczne odsłonięcie muralu. Kolejnym krokiem będzie utworzenie strony internetowej Izby Pamięci Cukrownictwa z audio-przewodnikami i wystawą wirtualną – mówi Szymon Smajdor, rzecznik prasowy Krajowej Grupy Spożywczej (do niedawna Krajowej Spółki Cukrowej).

Konkurs na wykonanie muralu wygrała pracownia WallArt i reprezentujący ją Tomasz Smieszkoł. Malowidło zostało wykonane specjalną farbą antysmogową, która powoduje, że szkodliwe cząsteczki smogu są neutralizowane, a ściana działa podobnie jak drzewa. Symboliczną wstęgę przecięli senator Jarosław Rusiecki, poseł Andrzej Kryj, członek zarządu Krajowej Grupy Spożywczej Zdzisław Salus i członkini zarządu Fundacji "Pomaganie Krzepi" Lucyna Modrak.